Persoonlijkheidsstoornissen

Onderdeel Kennisbasis Psychiatrie: Persoonlijkheidsstoornissen

De student kan het psychiatrische ziektebeeld “Persoonlijkheidsstoornissen” beschrijven aan de hand van de classificatie volgens DSM-IV.

Op bijvoorbeeld de site van PsyQ kun je meer informatie vinden over de verschillende persoonlijkheidsstoornissen.

Korte samenvatting:

Casus Thea

Thea is 32 jaar, getrouwd, huisvrouw en moeder van één kind. Zij is op de PAAZ opgenomen vanwege een crisis en onhoudbare toestanden thuis: ze bedreigde haar man met een mes, ging regelmatig in een boze bui heel hard autorijden, verwondde zichzelf, en nam een grote dosis valium in. Thea gaf aan niet meer voor haarzelf in te kunnen staan, ze is onder meer bang voor haar ongecontroleerde woedeaanvallen. Ook haar man kan de situatie niet aan. De aanleiding tot de crisis is niet geheel duidelijk, maar lijkt te maken te hebben met het recente overlijden van haar vader, en met de toenemende verwijdering van haar man. Met de vader was geen contact meer, maar zijn overlijden roept allerlei moeilijk te hanteren gevoelens bij haar op. De behandelaar vermoedt seksueel misbruik maar vraagt niet door uit vrees voor verdere decompensatie. Thea kent haar man nog niet zo lang en is er van overtuigd dat hij haar zal verlaten. Haar kind heeft ze uit een eerdere kortstondige relaties. Voor haar huwelijk stortte Thea zich regelmatig in kortstondige relaties, om deze weer even abrupt te beëindigen uit angst voor verlating. Verder gebruikte ze in die tijd regelmatig allerlei soorten drugs en alcohol. Thea heeft een aantal malen een suïcidepoging gedaan, sommigen daarvan lijken halfslachtig: veel, maar niet voldoende pillen slikken, roekeloos de weg oversteken, etc. Na het VWO is Thea diverse opleidingen begonnen maar heeft er geen afgemaakt. Eenmaal zwanger dacht ze dat huisvrouw en moeder ‘haar bestemming’ was. Nu ervaart ze haar kind echter als beperkend.

Vragen:

  1. Welke kenmerken haal jij uit deze casus?
  2. Aan welke soort persoonlijkheidsstoornis lijdt Thea?
  3. Hoe zou je dit kunnen verklaren?
  4. Wat zijn de behandelmogelijkheden?
  5. Vul de assen van de DSM-IV in voor deze casus.

Antwoordblad

Filmpjes persoonlijkheidsstoornissen:

Bronnen: