Psychosen

Onderdeel Kennisbasis Psychiatrie: Psychosen

De student kan het psychiatrische ziektebeeld “Psychotische stoornissen” beschrijven aan de hand van de classificatie volgens DSM-IV.

Casper is een veertienjarige jongen van Aziatische afkomst. Hij wordt acuut opgenomen, nadat hij de avond tevoren tijdens het maken van zijn huiswerk plotseling in de war was geraakt. Hij merkte dat hij zich niet meer op de stof kon concentreren, dat de letters begonnen te dansen en het een warboel werd in zijn hoofd, alsof daar iets geknapt was. Een stem in zijn hoofd zei dat ‘het allemaal mis zou gaan, dat hij een mislukking was en maar beter zijn polsen kon doorsnijden of zichzelf moest wurgen’. De stem zei ook ‘dat hij het verkeerde kind was en dat zijn ouders eigenlijk een ander kind hadden moeten adopteren’.

Casper was namelijk op de leeftijd van vier maanden geadopteerd door Nederlandse ouders. Direct na zijn geboorte was hij afgestaan en opgenomen in een kindertehuis. Behalve verlengde separatieangst vertoonde zijn vroegkinderlijke ontwikkeling geen bijzonderheden. Hij groeide op als een rustige, enigszins overaangepaste jongen met weinig zelfvertrouwen. Op de basisschool werd hij gepest, waarbij zijn geringe weerbaarheid opviel. Zolang Casper zich kan herinneren, hoort hij een stem in zijn hoofd, die meestal commentaar levert op zijn handelen. Casper beschouwt zijn opname als welverdiende straf, omdat hij zo slecht is.

Na opname is hij zeer angstig en rusteloos en wordt hij voortdurend opgejaagd door zijn innerlijke stem. Hij reageert op alle prikkels vanuit de omgeving. Luxerende factoren voor deze psychotische decompensatie lijken het harde werken voor school, zijn ontluikende seksualiteit en vragen over zijn afkomst te zijn.